Op haar negentiende verloor Amber haar moeder. Haar vader heeft ze nooit gekend. Met vallen en opstaan leerde Amber dat je als tiener eigenlijk niets weet over geld en verzekeringen. Maar dat je er wel de volledige verantwoordelijkheid voor draagt.

Het is drie jaar geleden dat Ambers moeder zelf een einde aan haar leven maakte. Amber wil haar verhaal vertellen zodat andere jongeren in haar situatie – maar eigenlijk ook alle andere jongeren – beter beseffen wat je moet weten als je financieel op eigen benen staat.

Als Amber (ondertussen 22) de film van het najaar van 2017 afspeelt, klinkt dat als een lange nachtmerrie. Toch staat ze drie jaar later sterker dan ooit. Ze heeft werk, een huis en trouwplannen met haar vriend. Hoe heeft Amber het zo ver gebracht en wat kan je van haar leren?

Amber: “Toen mijn moeder stierf, had ik geen tijd om te rouwen. Mijn stiefvader kampte met zijn eigen problemen en kon me niet helpen. De zaak van mijn ouders was net verkocht. Het huis van mijn mama zat in de zaak en kon niet verkocht worden voor de onderneming was ontbonden. Zelf had ik geen spaargeld. Alles stond op de rekeningen van mijn mama en die waren geblokkeerd. Er kwamen voortdurend rekeningen en ingewikkelde vragen op me af.”

Hoe overleef je (plotse) financiële onafhankelijkheid? Dit zijn de tips van Amber.

Tip 1: Durf hulp te vragen

“Op school leer je niets of toch heel weinig over geld, bankzaken en verzekeringskwesties. Het is dus heel normaal als je iets niet weet of niet begrijpt. Ik had het geluk dat ik heel veel hulp kreeg van mijn grootvader en van een familievriend die notaris is. Een bevriende verzekeringsmakelaar heeft ons dit jaar geholpen met onze belastingbrief. Je moet je echt niet schamen om hulp te vragen aan mensen in je omgeving of aan professionals. Probeer vragen te stellen tot je begrijpt hoe iets in mekaar zit.”

Tip 2: Laat aanmaningen niet liggen

Als een rekening niet betaald is, krijg je een aanmaning: een herinnering om dringend te betalen. Na verloop van tijd komen er ook extra kosten bij. Amber: “Ook hier is het belangrijk om je eventuele schaamte te overwinnen en er meteen werk van te maken. Zoek uit wat er aan de hand is. Ik belde zelf vaak naar de afzender en legde de situatie uit. De eerste keer kan je doorgaans wel op begrip rekenen. Zorg er dan voor dat je meteen betaalt.”

Tip 3: Hou je administratie op orde

“Vorig jaar heb ik met mijn vriend een huis gekocht en ik kan je verzekeren: wij betalen onze rekeningen steeds op tijd. Ik hou alle papieren keurig in mappen bij. Als iets betaald is, zet ik er de B van betaald op. Wanneer er later dan bij vergissing toch een aanmaning komt, heb ik meteen een bewijs in handen.”

Tip 4: Geef je geld niet aan onnodige dingen

“Spullen kopen die je niet echt nodig hebt, kan leuk zijn voor even, maar zo jaag je er wel kostbaar geld door. Wij proberen altijd goed na te denken of we iets wel nodig hebben en we letten goed op ons budget.”

“Ons huis hebben we kunnen kopen dankzij de erfenis van mijn mama en een lening bij de bank. Ik verschoot ervan hoeveel er bij alleen wonen komt kijken: kosten voor het onderhoud van het huis, de rekening voor water, stroom en gas, digitale televisie en gsm… Mijn vriend en ik hebben samen een oké inkomen, maar we houden heel goed bij wat er binnen komt en wat er buiten mag gaan. We maken ons eten zelf klaar met maaltijdboxen die aan huis worden geleverd. Een voordeel daarvan is dat we minder vaak naar de winkel moeten en niet verleid worden om onnodige producten te kopen.

Tip 5: Kijk uit voor verborgen kosten

“Als je iets koopt, moet je er ook rekening mee houden dat je niet altijd alleen de aankoop betaalt. We hadden een grote SUV voor onze honden, tot ik de wegentaks in de bus kreeg. We hebben de auto meteen van de hand gedaan en een kleinere auto gekocht. Ons huis is redelijk recent en heeft een goed energiepeil. Dat kost misschien wat meer in aankoop, maar ons energieverbruik ligt heel laag.”

Tip 6: Vergeet niet te sparen

“Voor mijn vriend in mijn leven kwam, had ik nooit van pensioensparen gehoord. Ik ben er meteen mee begonnen, want dat is heel interessant van zodra je een inkomen hebt. We sparen ook elke maand voor onverwachte uitgaven. Door de dood van mijn mama besef ik dat er jou of je dierbaren elk moment iets ergs kan overkomen en dat je maar beter een buffer hebt.”

Tip 7: Over (bijna) alles kan je onderhandelen

“Ik heb geleerd dat je voor de meeste dingen kunt onderhandelen en dat je niet altijd akkoord moet gaan met de vraagprijs. Voor onze autoverzekering hebben we op twee plaatsen een prijs gevraagd. En voor ons huis heb ik een lager bedrag geboden dan ze vroegen. Je moet niet zomaar settelen voor het eerste het beste aanbod.”