Bitcoin, cryptomunt, wallet of blockchain ... Je hebt er ongetwijfeld al van gehoord. Maar waar gaat het nu precies over? We leggen je graag uit wat cryptomunten precies zijn en hoe je die virtuele valuta gebruikt. Want, zoals altijd, is het slim om op de hoogte te zijn.

Wat is een cryptomunt?

• Een cryptomunt is een virtuele munteenheid. Vergeet muntstukken en bankbiljetten ... Een cryptomunt bestaat uitsluitend digitaal.
• Cryptomunten worden verhandeld via een deelsysteem dat steunt op autonome onlinedatabanken.
• De markt van cryptomunten wordt niet gereguleerd door een centrale bank of financiële instelling. Een klassieke munt wel.*
• Cryptomunten worden niet als officiële betaalmiddelen beschouwd.

[*] Gelukkig komt er meer en meer aandacht voor crypto vanuit de regelgevende kant. Zo is er in België sinds mei 2022 een verplichting voor aanbieders om zich bij de FSMA te registreren en komen er extra regels op publiciteit rond crypto.

Hoe werkt een cryptomunt precies?

Alle cryptovaluta steunen op het blockchain-principe. Zo’n blockchain = een beveiligde databank die de hele transactiegeschiedenis van zijn gebruikers bevat. Die transactiegegevens worden in realtime bijgewerkt en opgeslagen in een immens gedecentraliseerd computernetwerk. De naam zegt het zelf: een blockchain slaat alle transactiegegevens op in ‘blokken’ die aan elkaar geketend worden.

 In die blockchain krijgen alle cryptomunten een adres. Dat heb je nodig om de cryptomunten te gebruiken. Zo’n adres heeft veel weg van een bankrekeningnummer en wordt beschouwd als een publieke sleutel. Met die sleutel kan jij cryptomunten ontvangen. Wil je cryptomunten van jouw adres naar een ander adres sturen? Dan moet je die transactie bevestigen met een privésleutel. Zie het als een persoonlijke pin- of verificatiecode.

 In ‘t kort: met een publieke sleutel kan je cryptomunten ontvangen, met een privésleutel kan je zelf transacties verrichten.

Eén goede raad: deel nooit je privésleutels met iemand anders. Je kunt bovendien je virtuele sleutels veilig opbergen in een wallet, een virtuele portemonnee. In zo’n wallet sla je alle cijfercodes op die je nodig hebt om toegang te krijgen tot je geld in de blockchain. Handig, toch!

Welke cryptomunten bestaan er?

Sinds de lancering van de bitcoin in 2009 schoten nog heel wat andere cryptomunten als paddenstoelen uit de grond. Zo bestaan er inmiddels honderden en wereldwijd worden tal van varianten gebruikt. Er bestaan naast verschillende cryptomunten ook verschillende blockchains.

• Coin vs Altcoin: In principe kan elke virtuele munt met een eigen blockchain een coin genoemd worden. De bekendste coin is zonder twijfel de bitcoin. Die maakt gebruik van de eigen Bitcoin-blockchain. Ook de ether wordt vaak een coin genoemd en maakt gebruik van de Ethereum-blockchain.In de praktijk worden alle andere cryptomunten altcoins genoemd, denk maar aan de monero, met de eigen Monero-blockchain, of andere cryptovaluta die al dan niet over een eigen blockchain beschikken.
• Stablecoin: Dan heb je nog de stablecoins. Een stablecoin, zoals de tether, is een cryptomunt die aan een traditionele munteenheid is gekoppeld, zoals de euro of de dollar. De waarde van zo’n stablecoin volgt normaal gezien de waarde van die munteenheid, maar recent is gebleken dat zo een zogenaamde stablecoin soms alles behalve stabiel is. Wees je er van bewust dat een benaming niet alles zegt, en in sommige gevallen zelf misleidend kan zijn.
• Memecoin: Misschien heb je de term ‘memecoin’ al eens horen vallen. De dogecoin of de shiba inu zijn daar voorbeelden van: twee cryptomunten die eerst als grap in het leven werden geroepen, als ode aan het hondenras Shiba Inu. Deze cryptomunten werden al snel megapopulair.
• Token: Tokens zijn digitale, niet-dupliceerbare activa die niet over een eigen blockchain beschikken, maar uitgegeven en verhandeld kunnen worden via andere blockchains. Zo zijn de tether en de shiba inu voorbeelden van tokens die steunen op de Ethereum-blockchain.
  Een token kan een eigendomsbewijs, aandeel of betaalmiddel vertegenwoordigen. Er bestaan dus verschillende soorten tokens voor uiteenlopende doeleinden: gebruikmaken van een dienst, investeren in een blockchainproject enz.

Hoe kom je aan een cryptomuntadres?

Daarvoor kan je terecht op specifieke websites. Eenmaal je een adres hebt aangemaakt, kan je cryptomunten kopen via een cryptohandelsplatform. Daar moet je een account aanmaken, je identiteit bevestigen en een betaalmiddel kiezen.

Waar koop je veilig cryptomunten?

In België  bestaan er cryptohandelsplatformen waar je deze kan aankopen. Voor aanbieders die in België gevestigd zijn, gelden sinds 1 mei 2022 specifieke regels voor diensten met cryptovaluta. Vóór je tot een aankoop overgaat, win je dus best info in over dat cryptohandelsplatform en ga je na waar het platform is gevestigd. But remember: de beveiliging van een cryptohandelsplatform is nooit 100 % waterdicht.

Nog minderjarig?

In de praktijk controleren de handelsplatformen de leeftijd van de kopers niet, waardoor ook personen jonger dan 18 jaar cryptomunten kunnen aanschaffen. Wees echter op je hoede, zeker als het om cryptovaluta gaat. Vóór je cryptomunten koopt, praat je er best eens over met je ouders of een andere persoon die je kunt vertrouwen, of je nu al meerderjarig bent of niet. Weet ook dat je ouders mogelijks kunnen opdraaien voor verliezen als je minderjarigbent.

Je cryptomunten inruilen voor cash?

Dat klinkt eenvoudiger dan het is. Het valt moeilijk te achterhalen waar cryptomunten precies vandaan komen. Crypto’s worden vaak door criminelen gebruikt voor illegaal verkregen geld wit te wassen. Aangezien banken een hele reeks verplichtingen moeten vervullen in de strijd tegen witwaspraktijken, kan het wel eens ingewikkeld worden wanneer jij jouw cryptomunten wilt omruilen voor een klassieke munteenheid en de bank niet aan al die verplichtingen kan voldoen. Het beleid rond risicobeheer verschilt bovendien van bank tot bank.

Moet je belastingen betalen op cryptovaluta?

Dat hangt af van wat je met je virtuele geld doet.

Houd steeds het volgende principe in het achterhoofd: in België word je pas belast als je winst maakt met je cryptomunten, of meer bepaald, wanneer je die winst omzet in euro (of een andere officiële munteenheid). In dat geval moet je het verschil tussen de aankoop- en verkoopprijs – oftewel de gerealiseerde meerwaarde - aangeven.

Ben je in het bezit van cryptomunten en wissel je die niet in voor geld, of gebruik je die cryptomunten om een aankoop te doen? Dan betaal je daar in België (momenteel) geen belastingen op. Als je daarentegen op korte termijn investeert, en dus risico’s neemt door in te spelen op prijsschommelingen, dan word je als een particuliere e-trader beschouwd. In dat geval moet je de winsten aangeven.

Zijn cryptomunten eigenlijk duurzaam?

Cryptomunten zijn geen tastbare voorwerpen. De uitgifte van nieuwe virtuele munten en de transacties met cryptovaluta gebeuren via een specifiek consensusprotocol dat ‘Proof of Work’ (POW) heet. Dit proces moet het netwerk beveiligen. Personen die toegang hebben tot het netwerk concurreren met elkaar om moeilijke wiskundige puzzels op te lossen en zo transacties in de blockchain te valideren. Deze personen worden ‘miners’ genoemd. De miner die erin slaagt de wiskundige puzzel als eerste op te lossen, zal het volgende blok in de blockchain kunnen aanmaken.

Dat vraagt heel krachtige en energieverslindende computers/hardware. Met de energie die nodig is om cryptomunten te creëren en transacties te valideren, kan je volgens bepaalde studies een jaar lang een land als België verlichten. Je raadt het al: het enorme energieverbruik voor de productie van cryptomunten doet vragen rijzen, zeker in het licht van het vervuilende aspect ervan (impact op het klimaat) en de huidige energiecrisis.

Wil je toch crypto’s kopen? Onthou dan dat cryptomunten buitengewoon sterk schommelen in waarde, en dat de investering risico’s inhoudt en dat de kans bestaat dat je volledige investering verloren gaat. Ontdek wat je absoluut moet weten voordat je overgaat tot het kopen van crypto’s.